PROF. MELİHAT TÜZÜN İLE İLHAN KOMAN VE TRAKYA ÜNİVERSİTESİ İLHAN KOMAN HEYKEL VE RESİM MÜZESİ ÜZERİNE…

Edirne, geçmişten bugüne doğal güzellikleri ile yüzlerce sanatçıya ilham olmuş ve eserlerinde güzelliklerinden izler bırakmıştır. Kimi sanatçılar da bu topraklarda doğmuş ve bu topraklardan aldığı ilhamı geliştirerek sanatlarında zirveye ulaşmıştır. Bunlardan en önemlisi olarak tanımlayabileceğimiz büyük Türk heykeltıraşı İlhan Koman’ın ismiyle, Trakya Üniversitesi Karaağaç Yerleşkesi’nde binlerce ziyaretçiyi ağırlayan İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi’ni ve İlhan Koman’ı, Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Melihat Tüzün ile konuştuk. 

İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi’nin Trakya Üniversitesinin kuruluşunun 20. yılı olan 23 Eylül 2002 tarihinde “Çağdaş Resim ve Heykel Müzesi” adıyla kurulduğunu, 2011 yılında Üniversite Senatosu’nun aldığı kararla “İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi” adını aldığını ifade eden Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Melihat Tüzün, Karaağaç Yerleşkesi’nde yer alan müzeye Eski Gar Binası, Lozan Anıtı ve Meydanı ile Millî Mücadele ve Lozan Müzesi'nin de komşu olduğunu söyledi. Barındırdığı sanatsal ve mimari özelliklerle adeta bir sanat kampüsü olan Karaağaç Yerleşkesi’nde tarihi bir binada yer alan müzenin koleksiyonunda adını aldığı dünyaca ünlü Edirneli heykeltıraş İlhan Koman başta olmak üzere sanat tarihinde yerini almış pek çok önemli sanatçının eserlerinin yer aldığını belirten Prof. Dr. Melihat Tüzün, koleksiyonun tamamen bağış yoluyla elde edildiğini ve Burhan Doğançay, Devrim Erbil, Güngör D. Arıbal, Fehim Huskovic gibi birçok önemli ismin eserlerinin bulunduğu koleksiyonda 680’i aşkın eser yer aldığına dikkat çekti.

Marmara Üniversitesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Ayla Ersoy, Prof. Dr. Ali Candaş ve Prof. Dr. Basri Erdem’in danışmanlığında oluşturulan müzede 376 sanatçının 22 farklı teknikte eserlerinin olduğunu ve eserlerin yaklaşık üçte birinin yağlıboya tablolardan oluştuğunu belirten Prof. Dr. Tüzün “Yağlı Boya, Karışık Teknik, Pastel Boya, Fotoğraf, Motif Çalışması, Seramik, Karakalem, Heykel, Baskı, Akrilik ve Sulu Boya gibi birçok farklı teknikten eserler mevcut. Koleksiyonunda 16 sanatçının 35 heykeli mevcutken bu sanatçılar içerisinde İlhan Koman, Meriç Hızal, Mustafa Gürünlü, Nevzat Atalay dikkat çeken isimler. Tabi ki İlhan Koman gerek Edirneli olması gerekse müzemize ismini vermesi açısından ayrı bir ehemmiyet teşkil ediyor. İlhan Koman’ın müzede ailesi tarafından bağışlanan 9 adet eseri bulunuyor.” dedi. 

İlhan Koman’ın Akdeniz Heykeli, Leonardo, Derviş, Yuvarlanan Kadın, Sonsuzluk Türevleri, Pi serilerinin en önemli eserleri olduğunu ifade eden Prof. Tüzün “Sanatçı heykellerinde biçim araştırmalarıyla beraber işlevi de amaçlamıştır. Koman’a göre ‘Sanat, insanın bilinmeyene doğru çıktığı bir serüvendir.’. Sanatçının ürettiği heykeller, adeta bilimin ve matematiğin aracı niteliğinde. Kendisi bu yönüyle Türkiye’nin Leonardo da Vinci’si olarak da bilinir.” dedi.

İlhan Koman’ın Pi sayısı içeren yüzeyler yaratarak çalışmalar gerçekleştirdiğini ifade eden Prof. Melihat Tüzün “Bu yüzeyler katlanıp iç içe geçer, merkezi ve çevreyi birbirine bağlayan katmanlarca yüzeyden oluşan şiirsel bir küre oluşur. Sanatçı, mimari yapı olarak bu tasarımı düşlemiş, insanın, hayal gücünün sınırlarını zorlayarak çoğulluğun içinde yeniden kendini sorgulayacağını, yeniden inşa edeceğini söyler. İlhan Koman; matematik, tasarım, sorgulama gibi birçok zihinsel aktiviteyi bir arada kullanarak çağdaş heykeller yapmıştır. Sanatçının eserleri sadece sanat tarihçilerin değil, bilim insanlarının da araştırmalarına konu olmuştur.” dedi.

Heykel sanatında İlhan Koman’ın eserlerinden bahseden Prof. Melihat Tüzün, resim sanatından da Burhan Doğançay, Devrim Erbil, Mehmet Pesen, Hüseyin Altaylı, Onay Akbaş gibi Türk resim sanatının önde gelen sanatçılarının da eserleri olduğunu belirterek “Müze koleksiyonunun yarıya yakınını yağlıboya tablolar oluşturur. Türkiye’den olduğu kadar dünyadan da ünlü birçok sanatçının resimleri, müzeye değer katmaktadır. 193 sanatçının 362 yağlıboya tablosu müzemizde dönüşümlü olarak sergilenir. Bunlardan Burhan Doğançay’ın ‘Can’t Buy Me Love’, Devrim Erbil’in ‘Hayat için Sanat’, Mehmet Pesen’in ‘Gelin’, Hüseyin Altaylı’nın ‘İsimsiz’, Onay Akbaş’ın ‘Gitme’ adlı eserleri en bilinenleridir.” dedi.

Baskıresim alanında Mustafa Aslıer başta olmak üzere Türk ve Balkanlardan özgün baskıresim sanatçılarından birçok sanatçının eserinin müze koleksiyonunda yer aldığını belirten Prof. Melihat Tüzün, koleksiyonda yer alan eserlerin teknik farklılıkları ve sayısı bakımından müzenin, ülkemizin önde gelen sanat merkezlerinden biri olduğuna dikkat çekerek “Trakya Üniversitesi İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi, Anıt Kent Edirne’nin, Balkanların ve diğer bölgelerden gelen ziyaretçilerin vazgeçilmez uğrak noktalarından biri. Müze koleksiyonunda Türk plastik sanatlarında önemli yeri olan sanatçıların eserleri de yer alıyor. Her gün yüzlerce ziyaretçiyi ağırlayan Karaağaç Tarihi Tren İstasyonu’nda bulunan bir müze olmasından dolayı ziyaretçi sayısı her geçen gün artarak sanatın halka ulaşmasında çok önemli bir köprü görevi üstleniyor. Ayrıca güzel sanatlar eğitimi veren bir fakülte ile yan yana olması, gençlere farklı eserleri bir arada görme imkânı verirken, bu durum eğitime direkt olarak katkı sağlıyor.” dedi.

Bir dönemin çok önemli sanatçılarını bir araya getirerek her birinin aynı mekân ve zamanda görülmesini sağlayan müzenin farklı tür ve teknikte çalışan sanatçıların eserlerini birlikte değerlendirmemizi, yorumlamamızı ve anlamamızı sağladığını dile getiren Prof. Melihat Tüzün konuşmasını şöyle sonlandırdı: “Trakya Üniversitesi ve Türk plastik sanatları açısından çok önemli olan İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi, her geçen gün koleksiyonunu zenginleştirerek, gelecek nesillere ışık olma yönünde ilerliyor. Sosyal hayattan izole olduğumuz bugünler son bulduğunda herkesi müzemizi görmeye ve sanata hasret geçirdiği bugünleri müzemizde telafi etmeye davet ediyorum.”